دکتری علوم قران حدیث، علوم انسانی، دانشگاه ازاد ارومیه، ارومیه، ایران
چکیده
یکی از مباحثی که در طول تاریخ همواره توجه انسان‌ها را به خود معطوف کرده است مسئلۀ تقدیرگرایی است، به این معنا که آیا انسان در انجام امور خود، مختار است و یا عوامل خارجی در امور او دخیلاند. از قدیمالایام یک تصور عامیانه در بین مردم وجود دارد مبنی بر اینکه یک عامل ماورائی از بدو تولد تا آخر عمر در کنار انسان وجود داشته و تمام جوانب زندگی او را کنترل و هدایت می‌کند. طبق این باور عامیانه، انسان از خود انتخاب و اختیاری ندارد. قرآن، این باور را رد کرده و از انسان می‌خواهد بر اساس اختیاری که خدا به او داده مسیر زندگی فردی و اجتماعی خود را انتخاب کند. مدتی است شبهه «تقدیرگرایی» را نویسنده‌ای با نام مستعار «دکتر سها» بار دیگر در کتاب «نقد قرآن» مورد توجه قرار داده است؛ سها بر اساس آیۀ 26 سورۀ آل عمران قرآن را متهم به تقدیرگرایی کرده است. این مقاله که با روش توصیفی ـ تحلیلی با گرایش انتقادی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای سامان یافته، ضمن پاسخگویی به شبهۀ مذکور، به این نتیجه رسیده است که موضوع مطرحشده توسط سها اشکال مبنایی داشته و برداشت وی از آیات قرآن اشتباه است.
)