شرح فقراتی از دعای افتتاح قرآن با قرآن با تأکید بر مراتب شنیداری و دیداری آیات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم قرآن و حدیث گروه معارف اسلامی دانشگاه محقق اردبیلی. اردبیل، ایران

چکیده

هدف از نگارش این مقاله، شرح فقراتی از دعای افتتاح قرآن کریم با تأکید بر مراتب شنیداری و دیداری در حین قرائت کلام الهی است. روش پژوهش، توصیفی بوده و نوع جمع ­آوری و تحلیل داده­ ها، کتابخانه ­ای با استناد به آیات الهی و برخی از روایات می ­باشد. یافته ­ها، تلاوت سخن خدا، به منزله ­ی گفتگو با خالق، علاوه بر گفتار، جنبه ­ی شنیداری نیز داشته و آیاتش، چون تجلی حق ­تعالی به پشتوانه ­ی حاملان و حافظان کلام الهی و پیامی زنده است که جنبه ­ی دیداری هم دارد. در نتیجه در تلاوت قرآن با درجات شنیدن سخن از زبان پیامبر (ص)، تا شنیدن از فرشته وحی و سروش الهی و عدم غفلت و خود را در محضر کلام خدا دیدن همراه با نگاه بصیرت ­افزا و باز شدن چشم دل و عیان شدن حقایق اشیاء و جلوه‌های اسماء الهی مواجه می شویم.

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم
ابراهیمی دینانی، غلامحسین(1397). تفاوت سماع و استماع، تبیان. – https://article.tebyan.net/453570.
اخوت، احمد رضا، و قاسمی، مریم(1389). تدبر چیستی چرایی و چگونگی، قم: کتاب فردا.
اسلام کوئست(1391). فایده ­ی نگاه کردن قرآن برای افراد کم ­سواد و بی­ سواد، کد بایگانی 4974. -https://www.islamquest.net.
برقى، احمد بن محمد(1371ق). المحاسن‌، قم: دار الکتب الإسلامیه.
بروجردی، سید حسین(1415ق). جامع أحادیث الشیعه، قم: چاپ صحف.
بی ­آزار شیرازی، عبدالکریم (1363). رساله ­ی نوین، ج1، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
جوادی آملی، عبدالله(1389). هدایت در قرآن، قم: مرکز نشر اسراء.
ـــــــــــــــــ (۱۳۸۳). هدایت در قرآن، قم: اسراء.
حرانی، حسن بن على (1404ق). تحف ­العقول، قم: نشر الاسلامی لجماعه المدرسین.
حر عاملی، محمد(1401). وسایل­ الشیعه، تهران: اسلامیه.
دانشنامه‌ی اسلامی(2019). موعظه (اسامی و اوصاف قرآن). - https://wiki.ahlolbait.com
دیلمی، حسن(1408ق). أعلام الدین فی صفات المؤمنین، قم: مؤسسة آل البیت (ع)لإحیاء التراث.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1404). بی­جا: دفتر نشرالکتاب.
سجادی، سید ابوالفضل، و هادی­فر، فریبا(1391). معناشناسی واژه­ ی هدی در قرآن کریم، حسنا، (12)­.
شریعتمداری، جعفر(1384). شرح و تفسیر لغات قرآن، مشهد: بنیاد پژوهش های اسلامی.
شعیری، محمد(بی­تا). جامع ­الاخبار، نجف: مطبعه حیدریه.
صدوق، محمد بن على‌(1362). الخصال‌، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
ــــــــــــــــــ (1413ق). من لا یحضره الفقیه‌، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
طباطبایی، محمدحسین (1376). المیزان، ترجمه­ ی سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دار العلم.
ــــــــــــــــــ (1394ق). المیزان، طهران: دارالکتب الاسلامیه.
طیب، عبدالحسین(1393). تفسیر اطیب البیان، تهران: سبطین.
عبدالباقی، محمدفؤاد(بی­تا). المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، تهران: اسلامی.
فتحی، امین(1393). بازشناسی مفهوم هدایت در قرآن، مطالعات قرآنی، (19).
ـــــــــ (1397). مراتب بهره ­مندی از قرآن بر اساس مراحل درک و فهم آیات الهی، تفسیرپژوهی، (۱۰).
ــــــــ (1395). مشارکت شیطان در اموال و اولاد (جستاری در موانع سه سرمایه انسانی در جامعه)، اولین کنفرانس بین ­المللی مطالعات اجتماعی فرهنگی و پژوهش دینی، رشت.
فیض کاشانی،  محسن (1362). الصافی فی تفسیر القرآن، تهران: مکتبه الاسلامیه.
ـــــــــــــــــــ (1387). حقائق‌، تهران: مدرسه­ ی عالى شهید مطهرى‌.
قرشی ، سید علی­ اکبر(1387). قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
کریمی، مصطفی(1384). نقش فرشته و پیامبر در وحی از نگاه قرآن و روایات، معرفت (موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره))، (96).
کوفی، محمد(1375). الجعفریات، ضمیمه قرب الاسناد، تهران: کوشان ­پور.
متقی هندی، علی(1401ق). کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، بیروت: مؤسسة الرساله.
مجلسی، محمدباقر(١٤٠٣ق). بحارالانوار، بیروت: مؤسسة الوفاء.
محمدی ری ­شهری(1391). شناخت‌نامه­ ی قرآن بر پایه ­ی قرآن و حدیث، ج۳، قم: دارالحدیث.
مظلومی، رجب علی(۱۳۶۱). پژوهشی پیرامون آخرین کتاب آسمانی، تهران: نشر کوکب.
معرفت، محمدهادی(1387). تلخیص التمهید فی علوم القرآن، قم: موسسه التمهید.
مکارم شیرازی، ناصر(1389). درس خارج کتاب الحج، مدرسه ­ی فقاهت. - https://eshia.ir/feqh/archive/text/makarem/feqh/89/891211
میرباقری، سید محمدمهدی(1395). آداب انس با قرآن و بررسی اذن دخول در معارف قرآن (جلسه سوم). - https://mirbaqeri.ir/articles
نراقی، احمد(1415ق). مستند الشیعه فی أحکام الشریعه، قم: مؤسسة آل البیت (ع)لإحیاء التراث.