بازخوانی محدوده فقهی راهکار سوم آیه نشوز در صورت نشوز زن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

سطح چهار فقه و اصول حوزه علمیه قم. قم، ایران

10.22049/quran.2023.14613

چکیده

یکی از مسائل مطرح در مورد همسر، حکمِ زدن او از طرف شوهر در جریان نشوز او، به جهت تأدیب او در راستای اعمال قوامیت مرد است. قریب به اتفاق، صاحب ­نظران برآن­اند که مرد، بر اساس راهکار سوم آیه نشوز، حق زدن او را دارد، ولی کیفیت ضرب او در فتاوای فقیهان مقید است به «رفیق» بودن، دیه ­آور نبودن، خون ­آلود نساختن، فاسد نکردن پوست و گوشت، شکسته نشدن استخوان و «عدم تبریح». تحقیق حاضر می­کوشد، با بررسی ادله دیدگاه ­های پیش­گفته، با سنجه فهم عرف از ضرب با لحاظ جنبه بازدارندگی و اصلاح ­گری آن به داوری بنشیند. به باور نویسنده شرایط تقیید ضرب در آیه محقق نیست و قیود گفته شده نیز اگر بر اساس ارائه تفسیر از ضرب «غیر مبرح» در اخبار باشد، علاوه بر عدم اعتبار آن اخبار، تمام نیست. از طرف دیگر ملاحظه سیره عقلا در فلسفه تأدیب اصلاحی و حد و مرز آن و انصراف این آیه در محدوده ارتکازات عقلایی، دلیل بر جواز این ضرب در همان محدوده عقلایی است و دلیل دیه و ضمان نیز صلاحیت تخصیص را ندارد.

کلیدواژه‌ها



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 22 مرداد 1402
  • تاریخ دریافت: 12 مهر 1401
  • تاریخ بازنگری: 09 مرداد 1402
  • تاریخ پذیرش: 22 مرداد 1402