1
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه شهید چمران اهواز
2
استادیار موسسه آموزش عالی آپادانا شیراز
3
دانشجوی دکتری علوم قرآنی دانشگاه شهید چمران اهواز
چکیده
مقام انسان در دایره وجود، بسیار عالی است. خداوند انسان را به گونه‌ای خلق کرده که می‌تواند تا سدره المنتهی پیشرفت نماید و با رعایت اخلاق به اوج مقام انسانیت (خلیفه اللهی) برسد. آیه 79 سوره اسراء، ضمن دعوت پیامبر و مسلمانان و بلکه انسان به شب زنده داری بارعایت اخلاق الهی، به مقام والای «محمود» اشاره می‌نماید. به راستی حقیقت مقام محمود چیست؟ کدام ویژگی اخلاقی سبب رسیدن به آن می‌شود؟ در این پژوهش به روش کتابخانه ای، به تحلیل و استنتاج نظر مفسران و اندیشمندان اسلامی اعم از شیعه وسنی، پرداخته و نتایج نشان می‌دهد که «مقام محمود» به مقام شفاعت، مقام وجه الله، اعطای لوای حمد، جامع خصلت های ستوده، مقام لقاء الله، بالاترین مرتبه حمد، اهلیت ظهور امام مهدی(عج) ، بالاترین مقام عرفانی سلوک(مع الحق فی الخلق) و واسطه بین خداوند و مقام حمد تعریف شده است. نظریه ای که بیش از همه در میان مفسران فریقین مشهور است ، نظریه مقام شفاعت کبری پیامبر(ص) و به تبع آن ائمه معصومین و اولیاء الله می‌باشد. البته مقام لقاء الله که شفاعت را هم در برمی گیرد.در این نوشتار قابل بررسی است.
)